จัดการปัญหากวนใจ​ เรื่องน้องแมวขนร่วง

การผลัดขน ถือเป็นกระบวนการเปลี่ยนแปลงตามวงรอบการเจริญเติบโตของเส้นขน ซึ่งการผลัดขนนั้นจะช่วยในเรื่องการระบายความร้อนออกจากผิวหนัง นอกจากนี้ยังเป็นการช่วยผลัดเซลล์ผิวหนังที่ตายแล้วออกไปให้ขนเส้นใหม่ขึ้นมาแทนที่ เพื่อเสริมสร้างความแข็งแรงของผิวหนังและเส้นขนมากขึ้นนั่นเอง ตามธรรมชาติเมื่อวงจรการเจริญเติบโตของเส้นขนเดินทางมาถึงระยะที่ต้องสลัดขนเก่าที่ตายแล้วทิ้งไป กระบวนการจะค่อยๆ เกิดขึ้น ซึ่งจะไม่เกิดลักษณะของการขนร่วงจนแหว่งเป็นวง แต่ถ้าคุณเห็นลักษณะขนร่วงแหว่งเป็นวงแล้วล่ะก็ ให้ระวังไว้เลยว่านั่นอาจไม่ใช่การผลัดขนธรรมดาเสียแล้ว แต่น้องแมวของคุณอาจมีปัญหาผิวหนังบางอย่างซ่อนอยู่

โดยธรรมชาติแล้วแมวป่าจะมีการผลัดขนปีละ 2 ครั้ง ในช่วงฤดูใบไม้ผลิจะเริ่มผลัดเอาขนที่หนานุ่มจากฤดูหนาวออกไป เพื่อเตรียมให้พร้อมกับฤดูหนาวครั้งใหม่ที่กำลังย่างกรายเข้ามา แต่ในปัจจุบันด้วยการเลี้ยงดูน้องแมวที่เปลี่ยนไป เราไม่ได้เลี้ยงแบบแมวป่า แต่เป็นแมวที่อยู่ห้องแอร์แสนสบายในช่วงฤดูร้อน ทำให้ร่างกายมีการปรับให้มีการผลัดขนอยู่ตลอดเวลา ซึ่งถือว่าไม่ใช่เรื่องผิดปกติ

และถ้าใครกำลังมองหาน้องแมวสายพันธุ์ที่ขนร่วงน้อยๆ ก็อยากจะแนะนำให้รู้จักกับน้องแมวสายพันธุ์คอร์นิช เร็กซ์ (Cornish Rex) ที่มีขนสั้น และขดแนบไปกับผิวหนัง และน้องแมวสายพันธุ์เดวอน เร็กซ์ (Devon Rex) ที่มีลักษณะขนที่คล้ายคลึงกัน ซึ่งขนจะมีเส้นสั้นและเล็กจนยากที่จะสังเกต แต่ถ้าใครที่รักน้องแมว แต่ไม่อยากเจอกับเรื่องขนขนแบบนี้เลย ก็ต้องมาเจอน้องแมวสายพันธุ์สฟิงซ์ (Sphynx) ที่แม้จะดูเหมือนไร้ขน แต่น้องแมวมีขนขนาดเล็กบางๆ ปกคลุมอยู่ทั่วทั้งร่างกาย บอกเลยว่าเป็นตัวเลือกที่ดีมากๆ สำหรับคนรักแมวที่แพ้ขนแมวเลยล่ะ

แต่รู้หรือไม่ว่าบางครั้งปัญหาขนร่วงในน้องแมวนั้นอาจมีสาเหตุมาจากความผิดปกติที่ตัวน้องแมวได้เช่นกัน ซึ่งการที่จะบอกได้ว่าแมวของเรากำลังมีปัญหาขนร่วงหรือไม่นั้น ในเบื้องต้นอาจพิจารณาจาก 3 ปัจจัย ได้แก่

• ต้องมีขนขึ้นใหม่ การผลัดขนในแมว แม้จะสังเกตเห็นว่ามีขนร่วงเยอะ แต่ก็จะมีขนขึ้นใหม่อยู่ตลอดนั่นจึงเรียกว่าการผลัดขน แต่ถ้าเป็นปัญหาสุขภาพ ขนที่ร่วงแล้วจะร่วงเลย คือวงจรการเจริญของเส้นขนจะผิดปกติไป ไม่มีขนใหม่ขึ้นมาแทนที่ จนกว่าจะได้รับการแก้ไขที่สาเหตุของปัญหาสุขภาพนั้นได้อย่างตรงจุด
• อาการและรอยโรคที่พบ นอกจากขนที่ร่วงแล้ว หากเราพบว่าน้องแมวมีอาการคันหรือมีรอยโรคบริเวณผิวหนังร่วมด้วย เช่น ตุ่ม ผื่นแดง แผลถลอกหรือแผลตกสะเก็ดเกิดจากการเกา อาจสันนิษฐานได้ว่าสาเหตุของอาการขนร่วงนั้นมาจากโรคหรือความผิดปกติอื่นๆ ร่วมด้วย
• บริเวณที่ขนร่วง โดยส่วนใหญ่หากเป็นการผลัดขนปกติ ขนจะร่วงออกมาจากทั่วร่างกายในปริมาณใกล้เคียงกัน ไม่พบแมวขนร่วงเป็นหย่อม แต่หากเป็นปัญหาขนร่วงที่มาจากสาเหตุอื่นๆ เรามักจะเห็นว่าน้องแมวขนร่วงเป็นหย่อมๆ หรือแมวขนร่วงเป็นกระจุก จนขนหลงเหลืออยู่แค่ในบางบริเวณเท่านั้น

เมื่อเราสามารถแยกความแตกต่างระหว่างน้องแมวผลัดขนตามปกติกับแมวขนร่วงได้ และเราทราบแล้วว่าน้องแมวของเรากำลังมีปัญหาขนร่วง ขั้นตอนต่อไปคือการพาไปพบสัตวแพทย์ เพื่อค้นหาสาเหตุของอาการขนร่วงและรอยโรคเหล่านั้น ที่อาจมีเพียงสาเหตุเดียวหรือหลายสาเหตุร่วมกันก็ได้ ซึ่งสาเหตุของการขนร่วงที่พบได้บ่อยในแมว ได้แก่

• ความเครียด น้องแมวบางตัวมีขนร่วงเยอะขึ้นได้เมื่อเกิดความเครียด ความกลัว ซึ่งเราจะสังเกตเห็นพฤติกรรมต่างๆ ไม่วาจะเป็นการซ่อนตัว การขู่ การขับถ่ายที่ผิดปกติไป ยกตัวอย่างสิ่งที่ทำให้น้องแมวเกิดความเครียด เช่น การพาแมวตัวใหม่เข้าบ้าน การพาแมวไปหาคุณหมอ การเปลี่ยนสถานที่อยู่ ดังนั้นควรมีมุมหรือบริเวณให้แมวได้ปีนป่าย หรือหลบ เพื่อให้ลดความเครียด และค่อยๆ ปรับตัว
• การติดเชื้อที่ผิวหนัง ไม่ว่าจะเป็นเชื้อปรสิตภายนอก เช่น หมัด ไร เชื้อรา เชื้อยีสต์ หรือเชื้อแบคทีเรีย โดยอาจพบตัวหรือไข่ของปรสิตเหล่านี้ร่วมกับรอยโรคที่ผิวหนัง เช่น ผื่นแดง แมวขนร่วงเป็นหย่อม หรือผิวหนังส่งกลิ่นเหม็น โดยลักษณะรอยโรคยังขึ้นกับชนิดของปรสิตหรือเชื้อที่พบอีกด้วย
• การแพ้ สามารถเกิดได้จากหลายสาเหตุ ทั้งการแพ้อาหาร แพ้แชมพูหรือผลิตภัณฑ์ที่ทาบนผิวหนัง แพ้พื้นผิวสัมผัสในสิ่งแวดล้อม เช่น พื้นหญ้า หรือพื้นที่ปนเปื้อนสารเคมี เป็นต้น
• การตั้งท้อง แมวที่ตั้งท้องจะมีการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนในร่างกายที่อาจทำให้แมวขนร่วงมากกว่าปกติได้ โดยอาจสังเกตพบว่าขนบริเวณท้องของแม่แมวร่วงบริเวณท้องมากขึ้น ซึ่งปัญหาขนร่วงจะลดลงเมื่อเข้าสู่ช่วงหย่านม
• อายุ แมวที่อายุมากอาจไม่สามารถทำความสะอาดและเลียขนตัวเองได้ดีเหมือนตอนยังเป็นแมวอายุน้อยๆ เราจึงมักจะเห็นแมวขนแห้ง และมีการหลุดร่วงของเส้นขนเยอะขึ้น
• ขาดสารอาหาร สารอาหารบางชนิดมีส่วนสำคัญในการช่วยบำรุงเส้นขนของแมวให้แข็งแรงและเงางามอยู่เสมอ เช่น โอเมก้า 3 โอเมก้า 6 ไบโอติน และวิตามินต่างๆ ดังนั้นการเลือกอาหารแมว จึงเป็นสิ่งที่เราไม่ควรละเลย ควรเลือกอาหารเกรดซุปเปอร์พรีเมี่ยม ที่ทำจากเนื้อปลาแซลมอนและทูน่า มีโอเมก้า 3 และ 6 ช่วยบำรุงผิวหนังและขน ให้สุขภาพดีเงางาม อย่างเช่น เพียวริน่า วัน เท็นเดอร์ ซีเล็กซ์ เบลนด์ สูตรปลาแซลมอน เป็นต้น